Ngày nay, nhiều kỷ lục điền kinh thế giới không ngừng được thiết lập. Nhưng không phải vì thế mà cho rằng thể chất con người hiện đại hơn người cổ xưa.
Căn cứ vào dấu vết hóa thạch của 6 thổ dân để lại từ 20 nghìn năm trước, nhà nhân chủng học P. Meallister đã tính được tốc độ chạy của họ là 37km/giờ. Nếu được chạy trên đường thi tiêu chuẩn như ngày nay thì tốc độ của những tay săn ấy còn hơn kỷ lục chạy ngắn thế giới của U.Bolt đến 3km/giờ. Các chàng trai của bộ tộc Tutsi ở Ruwanda có thể nhảy qua 2,52m (cao hơn kỷ lục thế giới của nam năm 2009 đến 7cm). Thổ dân xưa ở Úc có thể phóng lao gỗ xa hơn 110m, mà kỷ lục ném lao nam thế giới năm 2009 là 98,48m. Tính từ khi biết đứng thẳng lên đi đến nay, con người thông minh hơn nhiều nhưng cũng tỏ ra yếu kém về tố chất và năng lực vận động cơ bản.
Sức sống nguyên sinh, năng lực thích ứng với hoàn cảnh kém điSức sống nguyên sinh (SSNS) là một loại năng lực tổng hợp của sinh giới, thể hiện qua các công năng sinh lý để tự miễn dịch, điều tiết, tái sinh, đề kháng những tác động bất lợi của hoàn cảnh, đảm bảo cho cơ thể tồn tại và phát triển. Khoảng 100 năm trở lại đây, phương thức tồn tại, lối sống nói riêng của con người đã thay đổi căn bản. Sự tiến bộ rõ rệt của y dược học, việc sử dụng nhiều thuốc kháng sinh, khử trùng, trừ sâu, tăng trọng, chế độ giữ gìn vệ sinh, phòng chống bệnh tật ngày càng chặt chẽ, thậm chí có nơi, có lúc quá mức và một chiều đã làm giảm rất nhiều cơ hội tiếp xúc với nguyên thể gây bệnh nên năng lực miễn dịch, đề kháng với bệnh tật (đặc biệt với một số bệnh truyền nhiễm) sa sút rõ.
Dần thấy rõ một nhận định khái quát: Loài người hiện nay tồn tại và phát triển được chủ yếu nhờ trí tuệ chứ không phải là năng lực vận động thích ứng tự nhiên như trước.
Sức ép tâm lý càng lớn, bệnh tâm thần càng nhiều
Từ những năm 50 thế kỷ trước, con người đã bước vào thời đại thông tin, rồi thời đại kinh tế trí thức. Sự tiến bộ của khoa học công nghệ (KHCN) nâng cao trình độ văn minh vật chất và tinh thần của xã hội, lối sống thay đổi nhiều. Mặt khác, con người thường bị căng thẳng, mệt mỏi hơn trong đua tranh xã hội quyết liệt. Nhịp sống và làm việc tăng gấp làm cho họ luôn phải lo lắng, căng thẳng. Tỷ lệ người bị bệnh tâm thần tăng rõ theo từng năm. Một số nhà y học còn cho rằng: Loài người đã chuyển từ “thời đại bệnh truyền nhiễm, thân thể” sang “thời đại bệnh tâm thần”(!). Chưa bao giờ vấn đề xả stress, thư giãn, yêu cầu sống vui khỏe mà thể dục thể thao là một hình thức rất quan trọng lại nổi bật như bây giờ.
Tiềm năng và năng lực tự điều chỉnh của các cơ quan, tổ chức trong cơ thể giảm sút dần
Nhờ phát triển KHCN và cải thiện điều kiện sống nên đã ra đời nhiều phương tiện bổ trợ, nâng cao rõ rệt công năng cảm nhận chuyên biệt của cơ thể với thế giới xa và gần, vi mô và vĩ mô, nội môi và ngoại môi. Xét từ mặt trái cũng thấy những tiến bộ đó phần nào làm giảm sút công năng cảm giác tự nhiên vốn có của con người về khứu giác, thính giác, thị giác.
Thực phẩm ngày nay thật phong phú và được tinh chế hấp dẫn. Đời sống vật chất, nói riêng là chất lượng bữa ăn dần được nâng cao ở nhiều gia đình. Cấu trúc bữa ăn thay đổi rõ, gồm nhiều mỡ, nhiệt lượng cao hơn. Ở nhiều gia đình tương đối khá giả tại thành thị là chính, tình trạng dinh dưỡng thừa, mất cân đối, lười vận động đã làm cho số người béo phì tăng nhanh.
Dự báo và cảnh báo
Theo một nhà cổ sinh học - gen học người Anh, tử vong là một hiện tượng đào thải bình thường của tự nhiên “cái nào tốt khỏe thì tồn tại, phát triển; cái nào ốm yếu, già cỗi sẽ bị diệt vong”. Phải nhờ thế mới ưu sinh và phát triển được. Nhưng cũng trớ trêu, ngày nay nhờ điều kiện sống và y học phát triển nên có không ít người bệnh tật lại được chữa trị đến mức nào đấy và họ lại có cơ hội truyền những gen khiếm khuyết trên cho các thế hệ sau, gây tích lũy gen bệnh tật, làm giảm sút thể chất loài người nói chung. Còn theo 2 nhà khoa học Canada, con người sẽ sống dựa vào trí óc càng nhiều, dùng thể lực càng ít. Do đó não bộ của họ sẽ to dần ra, chân tay sẽ thoái hóa đi. Hệ quả là thân thể con người ngày càng nhỏ yếu nhưng phải chống đỡ cái đầu ngày càng to (!).
Có học giả dự đoán: Sự hôn phối rộng mở giữa các chủng tộc hiện đại làm cho da con người tương lai sẽ có chung sắc màu “hung hung cà phê”(!). Nhờ trình độ y dược học ngày càng cao, cùng với công nghệ tinh xảo về cải sửa gen, thẩm mỹ, lựa chọn giới tính…, hình mạo con người tương lai sẽ đẹp hơn. Hình thể nam giới thêm cường tráng, bộ mặt thêm kiên nghị, giọng nói thêm trầm vang, năng lực giới tính càng mạnh. Còn nữ giới sẽ có nước da mịn màng, thân người thon thả, đôi mắt trong xanh với làn tóc gợi cảm hơn (!).
Dù những dự đoán trên quá lạc quan hay bi quan, trọng mặt này nhẹ mặt khác, xa xôi hay gần kề, còn nhiều bàn cãi nhưng chúng ta cũng có thể xác lập một nhận thức chung là: Nhờ tiến hóa, loài người đã và đang trở thành chủ nhân đích thực, thông minh và có sức sáng tạo duy nhất trên quả đất này. Họ có trí tuệ và năng lực, điều kiện để phòng chống, chỉnh sửa những hệ quả âm tính trên, đáp ứng nhu cầu cuộc sống mới, chứ không phải để phục nguyên như thời xa xưa. Gần đây ở Âu Mỹ xuất hiện một mốt sống đơn giản mới: Người ta tránh dùng vi tính, tivi, thức ăn nhanh, phương tiện giao thông hiện đại mà quay về cách ăn, ở, đi lại, làm lụng sơ giản gần với tự nhiên. Tuy có mặt cực đoan nhưng cũng phần nào phản ánh nỗi lo trên.
PGS.TS. Nguyễn Toán
Theo Sức khỏe & Đời sống
Không có nhận xét nào:
♦Mời bạn Nhận xét ,viết lời bình cho bài viết này!
♦ Bấm vào Xem trước [Preview] bên dưới khung nhận xét nếu muốn xem trước comment đã viết, trước khi post [đăng]. Tương tự, bấm vào Đăng ký qua email [Subscribe by email] để đăng ký theo dõi nhận xét của bài này.